Gmina Jarocin

POŁOŻENIE

Jarocin jest miastem położonym w środkowo – południowej części województwa wielkopolskiego, w otoczeniu dużych kompleksów leśnych. Od strony szosy z Poznania otulony jest kompleksem leśnym „Zdrój”, a w kierunku Konina – lasami tarzeckimi. Od północnego wschodu gmina sąsiaduje z Żerkowsko-Czeszewskim Parkiem Krajobrazowym.

Teren gminy Jarocin położony jest na Wysoczyźnie Kaliskiej i charakteryzuje się lekko pofałdowanym krajobrazem, wśród którego wyróżnić można np.: Pagór Cielczy czy Łuszczanowa. Średnie wysokości nad poziomem morza oscylują wokół przedziału 100-120m. Krajobraz Ziemi Jarocińskiej wzbogacają ponadto urokliwe doliny rzek: Lutyni, Lubieszki i Lipówki.

Jarocin jest siedzibą gminy i powiatu.

Do najważniejszych dróg przecinających miasto należą:

• Droga krajowa nr 11 Kołobrzeg – Piła – Poznań – Ostrów Wlkp. – Bytom
• Droga krajowa nr 12 Łęknica – Leszno – Kalisz – Radom – Dorohusk
• Droga krajowa nr 15 Trzebnica – Krotoszyn – Gniezno – Toruń – Ostróda
• Droga wojewódzka nr 443 Jarocin – Grodziec – Rychwał – Tuliszków

Jarocin jest również ważnym węzłem kolejowym z najstarszym zachowanym do dziś dworcem węzłowym w Wielkopolsce, powstałym w końcu XIX wieku. W mieście krzyżują się linie kolejowe z Dolnego i Górnego Śląska (Wrocław, Katowice) prowadzące do Szczecina (przez Poznań) i Gdańska (przez Gniezno).

HISTORIA

Jarocin jest jednym z najstarszych miast w Wielkopolsce. Nazwa miasta pochodzi od staropolskiego imienia Jarota. Pierwsza wzmianka datowana jest na XIII wiek. 30 listopada 1257 roku książę wielkopolski Bolesław Pobożny nadał obszar dzisiejszego miasta wraz z licznymi przywilejami, Jankowi z rodu Zarembów. Fakt ten pozwala nazywać Jarocin najstarszym prywatnym miastem w Wielkopolsce.

Dodatkowym atutem wpływającym na rozwój Jarocina było jego dogodne położenie. Miasto powstało na skrzyżowaniu szlaków handlowych z Torunia do Wrocławia oraz z Poznania do Kalisza.

Centrum miasta posiada typowo średniowieczną zabudowę. Środek rynku zajmuje ratusz, wokół którego ciasno rozlokowano kamieniczki, w większości wybudowane w XIX stuleciu oraz kościół Św. Marcina.

Jarocin w połowie XV wieku był dobrze rozwiniętym, średniej wielkości miastem, znany z odbywających się tu jarmarków i targów. Od początku XVII wieku zaczął się powolny upadek Jarocina, spowodowany licznymi kataklizmami.

Ponowny rozkwit miasta nastąpił na przełomie XIX i XX wieku po wybudowaniu węzła kolejowego oraz powstania powiatu jarocińskiego. Nastąpił wzrost ludności połączony z rozwojem przestrzennym, wytyczono kilka ulic, m.in. po dziś dzień jedne z najważniejszych arterii w centrum (al. T.Kościuszki, ul. Moniuszki).

Znaczącą role Jarocin odegrał również w wyzwalaniu Wielkopolski spod panowania pruskiego. W koszarach jarocińskich w nocy z 9 na 10 listopada 1918 roku powstała pierwsza w Poznańskiem Rada Żołnierska. 1 stycznia 1919 roku miasto znalazło się w rękach polskich, stając się ważnym zapleczem dla wojsk powstańczych. W sumie miasto wystawiło do walki pięć kompanii, które walczyły na wszystkich frontach Powstania Wielkopolskiego otrzymując przydomek „Jarocińskich latających kompanii”.

Okres międzywojenny to czas systematycznego rozwoju miasta, brutalnie przerwany wybuchem II wojny światowej. 6 września Jarocin zajęli Niemcy, a teren Wielkopolski wszedł w skład „Kraju Warty”, obszaru przymusowo wcielonego do III Rzeszy. Już w grudniu 1939 nastąpiły pierwsze przymusowe wysiedlenia ludności polskiej. Objęto nimi przede wszystkim przedstawicieli klasy średniej, kupców, prawników, nauczycieli, pracowników administracji. Docelowym miejscem deportacji stał się teren wokół Kielc i Opoczna.

24 stycznia 1945 roku miasto zajęły wojska Armii Czerwonej. W okresie PRL-u nastąpił dalszy rozwój miasta. W kolejnych latach powstawały znaczące dla rynku w Polsce firmy – Jarocińska Fabryka Mebli S.A., Jarocińska Fabryka Obrabiarek S.A, Jaroma S.A., Zakład Przemysłu Odzieżowego Jarkon, Zakład Przemysłu Lniarskiego Lenwit w Witaszycach oraz Cukrownia i Rafineria Witaszyce, Cegielnia Z.C.B. Witaszyce i Brzostów. Nie wszystkie z nich jednak przetrwały w swej pierwotnej formie czasy przeobrażenia ustrojowego. W kolejnych latach na rynku pojawiło się wiele prywatnych firm, głównie w dziale szeroko rozumianych usług.

Miasto po dziś dzień jednak najbardziej kojarzone jest z Festiwalem Muzyki Rockowej. Ten największy w latach 80. festiwal w Europie Wschodniej zawsze uchodził za przystań niezależnej muzyki w Polsce. Reaktywowany kilkanaście lat temu w nowej formule ponownie staje się znakiem rozpoznawczym miasta.